Liderzy polskich organizacji na Litwie wystosowali w piątek list otwarty do prezydent Dalii Grybauskaite i szefowej parlamentu Ireny Degutiene, w którym apelują o zapobieżenie ograniczaniu praw mniejszości narodowych i o obronę ich szkół, w tym polskich.
"W okresie 20-lecia niepodległej Republiki Litewskiej nacjonalistyczne siły polityczne wszelkimi sposobami stale dążą do likwidacji szkół mniejszości narodowych. W tym celu nieustannie pogarsza się warunki pracy tych szkół" - czytamy w liście prezesa Związku Polaków na Litwie, posła Michała Mackiewicza i prezesa Stowarzyszenia Nauczycieli Szkół Polskich na Litwie "Macierz Szkolna" Józefa Kwiatkowskiego.
W liście zaznaczono, że absolwenci szkół z polskim językiem wykładowym mają doskonale opanowany język litewski i nie mają problemów językowych przy wstępowaniu na studia. Dane z roku 2009 wskazują, że 71,8 proc. maturzystów szkół polskich dostało się na wyższe uczelnie, co przekracza średnią krajową.
"Dlatego też nie ma żadnej realnej potrzeby przymusowego wprowadzenia do szkół mniejszości narodowych nauczania poszczególnych przedmiotów w języku litewskim" - napisano w liście.
Przypominając, że w szkołach litewskich w Polsce uczniowie dobrowolnie, a nie w trybie przymusowym, wybierają nauczanie niektórych przedmiotów w języku polskim, autorzy listu odnotowują, iż omawiany w litewskim Sejmie nowy projekt ustawy o oświacie zakłada przymusowe nauczanie w języku litewskim części przedmiotów w szkołach mniejszości narodowych.
"Przymusowe wprowadzenie w szkołach mniejszości narodowych nauczania chociażby jednego przedmiotu nie w języku ojczystym oznacza pozbawienie obywateli Litwy należących do mniejszości narodowych prawa zdobycia średniego wykształcenia w języku ojczystym" - napisano w liście. Liderzy polskich organizacji społecznych zaapelowali do prezydent i przewodniczącej Sejmu "o obronę demokracji na Litwie, jak też o honorowanie litewskich i europejskich norm prawnych oraz niedopuszczenie do ograniczania praw obywateli z mniejszości narodowych, do czego usilnie zmierzają poszczególni nieodpowiedzialni politycy o nacjonalistycznych poglądach".
Projekt nowelizacji ustawy o oświacie, który Sejm zamierza przyjąć podczas obecnej sesji parlamentarnej, zawiera - zdaniem mniejszości - dyskryminujące założenia: stopniowe zwiększanie w szkołach mniejszości narodowych liczby przedmiotów nauczanych w języku litewskim i ujednolicenie we wszystkich szkołach kraju egzaminu maturalnego z języka litewskiego.
Projekt ustawy zakłada też optymalizację sieci szkół, m.in. przez zamykanie w małych miejscowościach nielicznych szkół mniejszości narodowych i pozostawienie jedynie szkół litewskich.
W ocenie społeczności polskiej, jeżeli obecny projekt ustawy o oświacie wejdzie w życie, liczba szkół polskich na Litwie zmniejszy się o połowę - z obecnych około 120 szkół polskich w Wilnie i na Wileńszczyźnie pozostanie około 60.
Z Wilna Aleksandra Akińczo (PAP)
aki/ mmp/ mc/ gma/
